Emir
New member
**Kadim Ne Demek İslam’da?**
Kadim kelimesi, Arapçadaki "qadama" kökünden türetilmiştir ve kelime anlamı olarak "eski" veya "başlangıcı olmayan" anlamına gelir. İslam’da ise, özellikle Allah’ın zatı ve sıfatları ile ilgili olarak kullanılan bir terimdir. Bu bağlamda "Kadim", başlangıcı olmayan, varlık itibarıyla zamandan münezzeh, yaratılmamış ve ebedi olan bir varlık anlamına gelir. Allah’ın zatı için bu kavram sıklıkla kullanılır ve O’nun zaman ve mekân sınırlarının ötesinde olduğu, her türlü sonluluk ve değişimden uzak olduğu ifade edilir.
İslam’da Kadim’in kullanımı genellikle Allah’ın zatına atfedilir, çünkü O’nun varlığı başlangıçsızdır ve sonu yoktur. Bu nedenle "Kadim", Allah’ın bir özelliği olarak kabul edilir ve Allah’tan başka hiçbir şeyin bu niteliklere sahip olmadığı vurgulanır.
**Kadim Teriminin İslam’daki Anlamı ve Özellikleri**
Kadim kelimesinin İslam’daki anlamını daha iyi kavrayabilmek için, önce İslam’daki zaman ve varlık anlayışına bakmak gerekir. İslam’a göre, Allah zamanın ve mekânın yaratıcısıdır, dolayısıyla O’nun varlığı zamanla sınırlı değildir. "Kadim" sıfatı, Allah’ın yaratılmamış ve değişime uğramayan, varlıklarının hiç bir zaman yoklukla karşılaşmayan bir varlık olduğunu ifade eder. Kadim, zamanın öncesi ve sonrası ile ilişkilendirilemeyecek bir özelliktir.
Bu sıfat, bir yandan Allah’ın evrenin yaratılışından önce var olduğunu, diğer yandan O'nun varlığının hiçbir şekilde bir başlangıcı olmadığını ifade eder. Yaratılmış olan her şey zamanla sınırlıyken, Kadim olan Allah’ın varlığı zamanın dışındadır ve O’nun için hiçbir zaman geçerli değildir.
**Kadim ve Bâkî Kavramları Arasındaki Farklar**
Kadim ve Bâkî, genellikle birbirine yakın anlamlar taşıyan terimlerdir, ancak İslamî literatürde bu iki terim arasında önemli bir fark vardır. "Kadim", başlangıcı olmayan, yaratılmamış varlık anlamına gelirken, "Bâkî" ise sonu olmayan, ebedî kalıcı olan bir durumu ifade eder.
Allah’ın varlığında hem Kadim hem de Bâkî sıfatları bulunur. Allah, hem başlangıcı olmayan bir varlık (Kadim) hem de sonu olmayan bir varlık (Bâkî) olarak kabul edilir. Bu iki sıfat, O’nun varlığını zaman ve mekân kavramlarından tamamen bağımsız kılar. O halde, Allah’ın Kadim olması, O’nun varlığının hiçbir zamanla sınırlı olmadığını, Bâkî olması ise O’nun varlığının sonsuza kadar devam edeceğini ifade eder.
**Kadim ve Yaratılmışların Varlık İlişkisi**
İslam’daki Kadim anlayışı, Allah’ın yaratılmışlar ile ilişkisini de önemli ölçüde etkiler. Allah’ın varlığı Kadim olduğu için, yaratılmışların varlıkları ise zamanla başlayan ve sona erecek varlıklardır. İnsanlar, melekler, gökler, yerler ve diğer tüm varlıklar, Allah’ın yaratmalarıdır ve onların varlıkları belirli bir zaman diliminde başlar. Bu nedenle, yaratılmış her şeyin bir başlangıcı ve sonu vardır, bu da onların Allah’a göre sınırlı ve geçici varlıklar olduklarını gösterir.
Kadim olan Allah, her şeyin yaratıcısıdır ve O’nun yaratması, zamanın dışındadır. Yaratılmışların varlıkları ise zamanla sınırlıdır ve başlangıçları ile sonları vardır. Bu bakımdan, insanın ve diğer yaratıkların varlıkları, Allah’ın Kadim sıfatı ile karşılaştırıldığında geçici ve sınırlıdır.
**Kadim Teriminin Klasik İslam Düşüncesindeki Yeri**
Kadim terimi, İslam filozofları ve kelam alimleri tarafından sıkça tartışılmıştır. İslam düşüncesinde özellikle Mutazile ve Eşari mezhepleri arasında Allah’ın sıfatları ve varlık anlayışı üzerine farklı görüşler bulunmaktadır. Mutazile mezhebi, Allah’ın Kadim sıfatını kabul etmekle birlikte, yaratılmışların varlıklarının da bir zaman noktasıyla başladığını savunur. Bu bakış açısına göre, Allah’ın yaratmalarının başlatılmasında zamanın bir başlangıcı vardır, ancak Allah’ın kendi varlığı zamanın dışındadır.
Eşari mezhebi ise, Allah’ın Kadim sıfatını daha belirgin bir şekilde vurgular ve Allah’ın varlığını zamanla ilişkilendirmez. Bu anlayışa göre, Allah’ın varlığı ve sıfatları her türlü değişimden ve zamanın etkisinden münezzehtir. Bu iki bakış açısındaki temel fark, yaratılmışların varlıklarının nasıl bir başlangıca sahip olduğu ve bu başlangıcın Allah’ın Kadim sıfatı ile nasıl ilişkilendirildiğidir.
**Kadim Kavramı ve İslam’da Zaman Anlayışı**
Kadim kelimesi, aynı zamanda İslam’da zaman kavramı ile de doğrudan bağlantılıdır. İslam’da zaman, Allah’ın yarattığı bir olgudur ve zamanın kendisi Allah’ın yaratmasından önce var olamaz. Allah’ın Kadim sıfatı, O’nun zamanla sınırlandırılamayacağı anlamına gelir. Zaman, yaratılmış bir varlık olduğundan, Allah zamanın dışındadır ve zamanın öncesinde varlık gösterir.
İslam’a göre, yaratılmış her şey zamanla belirli bir süreçten geçer; doğar, büyür, değişir ve nihayetinde ölür. Ancak Allah, zamanın bir parçası değildir ve O’nun varlığı, geçmiş, şimdi ve gelecekle sınırlandırılamaz. Bu, İslam düşüncesinde zamanın sadece yaratılmış bir olgu olduğunu ve gerçek anlamda zamanın ötesinde bir varlık olan Allah’ın Kadim olduğunu ifade eder.
**Kadim Kavramının Modern İslam Düşüncesindeki Yeri**
Modern İslam düşüncesinde de Kadim kavramı önemli bir yer tutmaktadır. İslam felsefesi, modern bilim ve felsefe ile etkileşim içinde olduğu için, Kadim’in anlamı zaman zaman yeniden değerlendirilmiştir. Özellikle zaman ve evrenin başlangıcı ile ilgili sorular, Kadim ve yaratılış anlayışını sorgulayan yeni yaklaşımlar ortaya koymuştur.
Bununla birlikte, Kadim kavramı, İslam’ın temel inançlarından biri olarak, modern düşüncenin ötesinde, Allah’ın varlık anlayışını anlamanın temel yollarından biri olarak kalmaktadır. Allah’ın zaman ve mekândan bağımsız varlığı, her dönemde Müslümanların inanç ve ibadetlerinde merkezi bir rol oynamaktadır.
**Sonuç**
İslam’da "Kadim" terimi, Allah’ın varlığının başlangıcı olmayan, zamandan ve mekândan bağımsız, değişim ve sonluktan münezzeh olduğu anlamına gelir. Bu kavram, Allah’ın mutlak kudretini ve ebedîliğini simgeler. Kadim, hem klasik hem de modern İslam düşüncesinde, Allah’ın varlık anlayışını ve yaratılmışların sınırlı, geçici varlıklarını açıklamak için önemli bir yer tutmaktadır.
Kadim kelimesi, Arapçadaki "qadama" kökünden türetilmiştir ve kelime anlamı olarak "eski" veya "başlangıcı olmayan" anlamına gelir. İslam’da ise, özellikle Allah’ın zatı ve sıfatları ile ilgili olarak kullanılan bir terimdir. Bu bağlamda "Kadim", başlangıcı olmayan, varlık itibarıyla zamandan münezzeh, yaratılmamış ve ebedi olan bir varlık anlamına gelir. Allah’ın zatı için bu kavram sıklıkla kullanılır ve O’nun zaman ve mekân sınırlarının ötesinde olduğu, her türlü sonluluk ve değişimden uzak olduğu ifade edilir.
İslam’da Kadim’in kullanımı genellikle Allah’ın zatına atfedilir, çünkü O’nun varlığı başlangıçsızdır ve sonu yoktur. Bu nedenle "Kadim", Allah’ın bir özelliği olarak kabul edilir ve Allah’tan başka hiçbir şeyin bu niteliklere sahip olmadığı vurgulanır.
**Kadim Teriminin İslam’daki Anlamı ve Özellikleri**
Kadim kelimesinin İslam’daki anlamını daha iyi kavrayabilmek için, önce İslam’daki zaman ve varlık anlayışına bakmak gerekir. İslam’a göre, Allah zamanın ve mekânın yaratıcısıdır, dolayısıyla O’nun varlığı zamanla sınırlı değildir. "Kadim" sıfatı, Allah’ın yaratılmamış ve değişime uğramayan, varlıklarının hiç bir zaman yoklukla karşılaşmayan bir varlık olduğunu ifade eder. Kadim, zamanın öncesi ve sonrası ile ilişkilendirilemeyecek bir özelliktir.
Bu sıfat, bir yandan Allah’ın evrenin yaratılışından önce var olduğunu, diğer yandan O'nun varlığının hiçbir şekilde bir başlangıcı olmadığını ifade eder. Yaratılmış olan her şey zamanla sınırlıyken, Kadim olan Allah’ın varlığı zamanın dışındadır ve O’nun için hiçbir zaman geçerli değildir.
**Kadim ve Bâkî Kavramları Arasındaki Farklar**
Kadim ve Bâkî, genellikle birbirine yakın anlamlar taşıyan terimlerdir, ancak İslamî literatürde bu iki terim arasında önemli bir fark vardır. "Kadim", başlangıcı olmayan, yaratılmamış varlık anlamına gelirken, "Bâkî" ise sonu olmayan, ebedî kalıcı olan bir durumu ifade eder.
Allah’ın varlığında hem Kadim hem de Bâkî sıfatları bulunur. Allah, hem başlangıcı olmayan bir varlık (Kadim) hem de sonu olmayan bir varlık (Bâkî) olarak kabul edilir. Bu iki sıfat, O’nun varlığını zaman ve mekân kavramlarından tamamen bağımsız kılar. O halde, Allah’ın Kadim olması, O’nun varlığının hiçbir zamanla sınırlı olmadığını, Bâkî olması ise O’nun varlığının sonsuza kadar devam edeceğini ifade eder.
**Kadim ve Yaratılmışların Varlık İlişkisi**
İslam’daki Kadim anlayışı, Allah’ın yaratılmışlar ile ilişkisini de önemli ölçüde etkiler. Allah’ın varlığı Kadim olduğu için, yaratılmışların varlıkları ise zamanla başlayan ve sona erecek varlıklardır. İnsanlar, melekler, gökler, yerler ve diğer tüm varlıklar, Allah’ın yaratmalarıdır ve onların varlıkları belirli bir zaman diliminde başlar. Bu nedenle, yaratılmış her şeyin bir başlangıcı ve sonu vardır, bu da onların Allah’a göre sınırlı ve geçici varlıklar olduklarını gösterir.
Kadim olan Allah, her şeyin yaratıcısıdır ve O’nun yaratması, zamanın dışındadır. Yaratılmışların varlıkları ise zamanla sınırlıdır ve başlangıçları ile sonları vardır. Bu bakımdan, insanın ve diğer yaratıkların varlıkları, Allah’ın Kadim sıfatı ile karşılaştırıldığında geçici ve sınırlıdır.
**Kadim Teriminin Klasik İslam Düşüncesindeki Yeri**
Kadim terimi, İslam filozofları ve kelam alimleri tarafından sıkça tartışılmıştır. İslam düşüncesinde özellikle Mutazile ve Eşari mezhepleri arasında Allah’ın sıfatları ve varlık anlayışı üzerine farklı görüşler bulunmaktadır. Mutazile mezhebi, Allah’ın Kadim sıfatını kabul etmekle birlikte, yaratılmışların varlıklarının da bir zaman noktasıyla başladığını savunur. Bu bakış açısına göre, Allah’ın yaratmalarının başlatılmasında zamanın bir başlangıcı vardır, ancak Allah’ın kendi varlığı zamanın dışındadır.
Eşari mezhebi ise, Allah’ın Kadim sıfatını daha belirgin bir şekilde vurgular ve Allah’ın varlığını zamanla ilişkilendirmez. Bu anlayışa göre, Allah’ın varlığı ve sıfatları her türlü değişimden ve zamanın etkisinden münezzehtir. Bu iki bakış açısındaki temel fark, yaratılmışların varlıklarının nasıl bir başlangıca sahip olduğu ve bu başlangıcın Allah’ın Kadim sıfatı ile nasıl ilişkilendirildiğidir.
**Kadim Kavramı ve İslam’da Zaman Anlayışı**
Kadim kelimesi, aynı zamanda İslam’da zaman kavramı ile de doğrudan bağlantılıdır. İslam’da zaman, Allah’ın yarattığı bir olgudur ve zamanın kendisi Allah’ın yaratmasından önce var olamaz. Allah’ın Kadim sıfatı, O’nun zamanla sınırlandırılamayacağı anlamına gelir. Zaman, yaratılmış bir varlık olduğundan, Allah zamanın dışındadır ve zamanın öncesinde varlık gösterir.
İslam’a göre, yaratılmış her şey zamanla belirli bir süreçten geçer; doğar, büyür, değişir ve nihayetinde ölür. Ancak Allah, zamanın bir parçası değildir ve O’nun varlığı, geçmiş, şimdi ve gelecekle sınırlandırılamaz. Bu, İslam düşüncesinde zamanın sadece yaratılmış bir olgu olduğunu ve gerçek anlamda zamanın ötesinde bir varlık olan Allah’ın Kadim olduğunu ifade eder.
**Kadim Kavramının Modern İslam Düşüncesindeki Yeri**
Modern İslam düşüncesinde de Kadim kavramı önemli bir yer tutmaktadır. İslam felsefesi, modern bilim ve felsefe ile etkileşim içinde olduğu için, Kadim’in anlamı zaman zaman yeniden değerlendirilmiştir. Özellikle zaman ve evrenin başlangıcı ile ilgili sorular, Kadim ve yaratılış anlayışını sorgulayan yeni yaklaşımlar ortaya koymuştur.
Bununla birlikte, Kadim kavramı, İslam’ın temel inançlarından biri olarak, modern düşüncenin ötesinde, Allah’ın varlık anlayışını anlamanın temel yollarından biri olarak kalmaktadır. Allah’ın zaman ve mekândan bağımsız varlığı, her dönemde Müslümanların inanç ve ibadetlerinde merkezi bir rol oynamaktadır.
**Sonuç**
İslam’da "Kadim" terimi, Allah’ın varlığının başlangıcı olmayan, zamandan ve mekândan bağımsız, değişim ve sonluktan münezzeh olduğu anlamına gelir. Bu kavram, Allah’ın mutlak kudretini ve ebedîliğini simgeler. Kadim, hem klasik hem de modern İslam düşüncesinde, Allah’ın varlık anlayışını ve yaratılmışların sınırlı, geçici varlıklarını açıklamak için önemli bir yer tutmaktadır.